TRUMBO: Komünizm paranoyası dönemi Hollywood’da cadı avı
1947 yılında Dalton Trumbo, Hollywood’un en başarılı ve en çok kazanan senaristidir. Zengin bir hayatı ve mutlu ailesi ile imrenilecek türde bir yaşam sürüyordur. Ancak politik düşünce tarzı ve de Komünist Parti’ye üye oluşu önce medyada, sonrasında kariyerinde ciddi sorun çıkarmaya başlar. Çünkü 2. Dünya Savaşı sonrası ABD hükümetinin komünizme karşı tutumu kökünden değişmiş, kısa süre öncesine kadar Nazilere karşı müttefik olduğu Sovyetler Birliği bir anda düşmana dönüşmüş ve soğuk savaş dönemi başlamıştır. Ülke genelinde devleti eleştiren pek çok kişi Sovyet ajanı ya da vatan haini damgası yiyip sorgulanmaya başlarken kaçınılmaz olarak sorgulamaların ucu Trumbo ve arkadaşlarına da uzanır. Dalton Trumbo ve yakın arkadaşları bir anda kendilerini vatana ihanetle suçlayan komünizm sorgulamalarının merkezinde bulurken kariyerleri ve aile hayatları da sarsılır. Kendilerini aklama ve dağılan hayatlarını yeniden birleştirip Hollywood’daki eski konumlarına tekrar ulaşmaya çalışacakları uzun ve zorlu bir sürecin içine girerler.
Hollywood’un ünlü senaristi Dalton Trumbo’nun biyografisi niteliğindeki film ABD tarihinin en karanlık dönemlerinden biri olan McCarthy döneminde Hollywood’a uygulanan baskıları anlatmakta. Bu dönem adını, komünizme karşı savaş başlatan ve ülkedeki komünistleri tespit edip cezalandırmayı vazife bilen sorgulama komitesinin başındaki Senatör Joseph McCarthy’den almıştır. 1940’lı ve 1950’li yılları kapsayan McCarthy döneminde pek çok ABD vatandaşı sadece fikirleri nedeniyle sorgulanarak haksız yere vatan hainliğiyle damgalanmış, hapse atılmış ya da sürgün edilmiştir. O dönemin bu şekilde damgalanmış insanlarla dolu meşhur kara listesi çok sayıda insanın kovulmasına, iş bulamamasına ve toplumdan dışlanmasına sebep olmuştur. Hollywood’un bu baskıyı yoğun bir şekilde hissettiği dönemde Charlie Chaplin ve Orson Welles gibi ünlü isimlerin de yer aldığı çok sayıda yönetmen, yapımcı, oyuncu, senarist, müzisyen vs. kara liste mağduru olmuşlardır. O dönemde faşizan bir tavırla gerçekleştirilmiş dışlama ve düşmanlaştırma politikası günümüzde utanç dönemi olarak anılmaktadır.
Breaking Bad dizisindeki rolü ile hafızalarımıza kazınan ve o unutulmaz rolü sayesinde sinema yıldızlığına geçiş yapan Bryan Cranson başrolde karşımıza çıkmakta. Cranson’ın gayet başarılı bir oyunculuk sergilediği filmin yan rollerinde Diana Lane, Hellen Mirren, Louis C.K., John Goodman, Alan Tudyk gibi isimleri de içeren sağlam bir kadrosu var.
Film Dalton Trumbo ve arkadaşlarının verdikleri mücadeleyi güzel bir şekilde anlatmakta. Hikayenin içeriği ve geçtiği dönemin karanlık yapısına rağmen akıcı, yer yer eğlenceli ve mizah içeren bir üslup ile konu aktarılmış. Bunda hiç kuşkusuz komedi filmleri ağırlıklı bir geçmişi olan yönetmen Jay Roach’un (Austin Powers ile Meet the Parents serileri ve Dinner for Schmucks) bu filmin başında oluşunun etkisi büyük. Fakat Roach önceki filmlerden alışılageldik tarzını hikayenin ciddiyetini bastıracak kadar baskın sergilememekte, bu yüzden dramatik sahneler de bolca mevcut ve kimi zaman epey etkileyiciler. Böylece Jay Roach sadece bir komedi filmi yönetmeni olmadığını, dramatik filmleri de başarıyla üstlenebileceğini ispatlamış.
İnsanların sadece düşünceleri nedeniyle yargılanmalarını, farklı düşüncelere karşı olan hoşgörüsüzlüğü, baskıcı bir devlet yönetiminin fikir özgürlüğü karşısındaki düşmanca tutumunu, masum insanların sırf farklı görüşleri nedeniyle ne kadar kolay hainlikle suçlanabildiğini ve bu haksızlıklara maruz kalanlar ile ailelerinin ne denli zorlu yaşam mücadeleleri vermek zorunda kaldıklarını anlatan Trumbo her ne kadar herhangi bir oscar adaylığı alamayıp Akademi tarafından es geçilmiş olsa da kesinlikle yılın iyi filmlerinden biri.
Trumbo – Film fragmanı
