2024’ün Dikkat Çeken Yerli Yeraltı Kayıtlarını Keşfetme Kılavuzu
Eee yine yılın sonu geldi dostlar, nasıl gidiyor yılın albümü listeleri? Müzikal anlamda başarılı bir yıldı 2024. Üçüncü Dünya Savaşı’nın “sıcak” yıllarına giden yolun inşaatının başladığı yıl olmanın dışında, bu yola giden Ukrayna – Rusya savaşı nedeni ile yabancı grupların uğrak yeri haline gelişimizin de yılı olarak kayıtlara geçti. Bu durum yerli gruplarımızın da zaten 2010’dan beri yavaş yavaş uluslararası sulara doğru yükselttiği çıtanın artık bir tık daha yükselmesi gerektiği anlamına geliyor.
Zira endüstriyel müzik etkili bir metal grubu Samael’in geçen yılki Bosphorus Fest performansından sonra artık sahnede bir rakibi var. Ya da Health konserindeki ses kalitesi artık yerli grupların da bu işe ayrıca bütçe ayırmak zorunda kalacaklarının bir göstergesi. Neredeyse bir yılda iki defa Mayhem izleyen bir seyircinin, bundan sonra konsere gitmeye ya da dinleyecek gruba karar verirken daha seçici hale gelmesi çok normal. Tabii bir de buna kötü ekonomi yüzünden yılın son çeyreğinde hafiften azalmaya başlayan konser seyircisinin mali durumunu da ekleyince, yerli gruplarımızın tercih edilmek için müziklerini dinleyiciye çok daha iyi formlarda sunmaya doğru koşması gerekecek. Evet, özellikle Cenotaph‘dan Engulfed‘a kadar, ekstrem metal kanadında rüzgarı taşıyan ve yurtdışı tecrübesi olan gruplarımız bu konuda tecrübe ile doğru orantılı olarak avantajlı ( covid’den hemen sonra gerçekleşen ve Taksim Blind’ı hınca hınç dolduran Hyperdontia – Septage – Helak konserindeki mükemmel icrayı hatırlayın ya da Karga’daki Mezar Organizasyon konserlerindeki performansları ) ama bu dalgada peşlerinden gelen bir sürü yeni ve genç grup ve müzisyen de var. İşte bu yüzden, bu yıl çıkan kayıtlar özelinde, yazının sonundaki listede eskisiyle yenisiyle yeraltı müziğimizin temsilcilerinin linklerini bir arada bulabileceksiniz
Peki yerli piyasada durum nasıl? Türkiye’de kısaca geniş çevrelerce “covid sonrası”, kendi aramızda ise “Çağlan Tekil‘in vefatından sonrası” olarak konuştuğumuz bir çağdayız. 2010 yılında ekstrem metal gruplarının Kadıköy ve Ankara’dan yeniden yükselmesiyle, 2003-2005 döneminde punk hardcore 2. neslinin yakaladığı ivmeyi de aşarak uluslararası sulara kadar açılan yerli death metal, black metal ve thrash metal gruplarımız, 2010’ların sonunda yaşadığımız ve neredeyse sokağa çıkamaz hale geldiğimiz IŞİD kaynaklı terör dalgası yıllarında hepimizin tek sokağa çıkma sebebi haline gelmişti hatırlarsanız. O hafta bir Mezar Organizasyon konseri varsa herkes nereye gitmesi gerektiğini bilirdi. Tam bu dönemde gerçekleşen ilk retro Laneth’li Konserler serisiyle 35 üzeri metal dinleyicisi de kervana katıldığında, yerli müziğin sert kanadındaki hareketlenme artık kendi piyasasını yaratacak seviyeye gelmişti aslında yavaştan. Aynı şekilde Mevzu Records, Wargasm Collective, Byzantion, Ankara Haymatlos tayfası gibi kolektiflerin desteğiyle 2010’ların ikinci yarısında punk kökenli alternatif yeraltı sahnesi de, özellikle genç grupların bir anda sahneye çıkmaya başlamasıyla kendinden söz ettirir hale geldi. Bugün ise bundan daha 6-7 sene önce neredeyse Karga, The Wall gibi mekanların desteğiyle Heavy Stage ve Mezar Organizasyon’dan ibaret olan yeraltı sanatçıları ve grupları, artık Bosphorus Fest’den MilyonFest’e; Küçükçiftlik Park’daki organizasyonlardan Blind’a Babylon’a Zorlu’ya kadar her sahnede kendine yer bulabiliyor. Hem Dystopia Promoters, Duality gibi yeni oluşumlar hem de Vera gibi eski organizasyonlar yeraltı müziğine özellikle black metalin yükselişinden beri oldukça fazla önem veriyorlar. Headbang sonrası metal basını ise büyük oranda online ortamda kendi mecralarına dağılmış görünüyor. Surge Music Türkiye, Kritik Zine, Post Monde, Paslanmaz Kalem, Exterminal Zine gibi yayınlar online kanaldan; Bataklık Mag, Chaos Mag, Anzi Zine gibi fanzin ve matbu basılı yeraltı dergileri de adı belli metal dükkanlarından dinleyiciye ulaşmaya devam ediyor. Bu dönemde punk/hardcore akımındaki yayınların neredeyse tamamen kesildiğine ve özellikle görsel üzerine online mecrada iletişimin yoğunlaştığına şahit oluyoruz. En son Kadıköy merkezli ve sadece yerli müziğe yer veren Radyomodart‘ın açılmasıyla, yeraltı popüler kültürün gözeneklerine giderek daha görünür şekilde girmeye başladı.
Şu an elimizde bulunan yelpaze bu anlamda çok ilginç. Özellikle aşağıdaki albümlere tıkladığınızda siz de göreceksiniz ki, post punk’dan post grunge’a; elektronik müziğin uç formlarından hardcore/punk’a; türkçe sözlü klasik heavy metal’den suicidal black metal’e kadar oldukça çeşitli tarzlarda müzik icra eden bir yeraltı sahnesi oluştu artık yavaş yavaş. Önümüzdeki yıllar ne gösterecek bilinmez ama bu çeşitliliğin gelişerek devam etmesi için doğru şartları taşıyor gibi görünüyor şimdilik ortam, umalım ki geçici bir dalga olmasın ve müziğin çoğalsın.
Gelelim yılın yayınlanan şarkılar ve albümler anlamında özetine. 2010 ve sonrası dönemin baş aktörleri olan müzisyenlerin gruplarınca yayınlanan kayıtlarda, 2024’de de kalitenin aynı şekilde devam ettiğine tanık olduk. Engulfed, Hyperdontia, Carnophage, Suicide, Hellsodomy, Persecutory, Scenes We Have Missed, Sails Of Serenity birbirinden kaliteli EP ve albümler ile kulaklarımızı şenlendirdiler. Yaşru “Bilinmeze” albümü ile ana dilde heavy metal olayına oldukça özgün bir tat katmayı başardı, daha önce Pitch Black Process‘in denediği olayı bir adım daha ileriye taşımışlar. Bas gitar görevini Cenk Turanlı’nın üstlendiği, bir Emre Kula ve Onur Başkurt projesi olan Sovak da kendi adını taşıyan ilk albümünde progresif rock ile modern metali harmanlayarak müzikal çıtayı yukarı taşıdı. Benzer bir kombinasyonu sludge / stoner ve modern metal arasında kuran kim bilir kaçıncı Slug Salt Lava albümü “Apathy Indefinite” ile Kadıköy semalarında kulaklarımızı şenlendirdi. Ankara’dan Marblesun‘ın yine grupla aynı adı taşıyan albümünde, stoner rock’ın gitar – bas – davul üçlüsü anlamında neredeyse kusursuz icra edildiğine şahit olarak dumurlara uğradık. İngiltere’de yaşayan Türk sanatçılardan oluşan Bipolar Architecture‘ın oldukça başarılı bir atmosferik modern post metal soundu ile The Ocean’ın peşinden turnelere çıktığına şahit olduk “Metaphysicize” albümünün başarısı sayesinde. Hatta kendileri ile yaptığımız röportajı yine dergimizde okuyabilirsiniz
Fakat tüm bunların dışında bu sene göze çarpan en önemli detay, grupların uzunçalardan daha çok kısa EP ya da single formatını takip etmeye başlaması oldu. Spotify bağımlılığının körüklediği bu gidiş, her ne kadar sevdiğimiz albüm formatının önemini azaltacak gibi görünse de, belki de içinde boşa vakit kaybettirecek şarkıları olmayan makul uzunluktaki eserler yeni nesil dinleyicinin bundan sonraki yeni alışkanlığı olacak. Bu yüzden listemizin uzunlar kısmı bittikten sonra denk geleceğiniz ep ve single’lar listesine de bir göz atın. İnsanı Morbid Angel ve Deicide’ın altın yıllarına alıp götüren Konatus, Hellsodomy’nin mimarının death grind projesi Dead Groan, Kadıköy’e saf thrash ruhunu geri getiren Bestial Strike, Pagan, Men’s Rea, Banner Of Resistance EP’leri de en az yukarıdaki uzunçalarlar kadar iyi şarkılara sahip çünkü. Miskins, Eskisi Gibi ve Lifelock elemanlarının projesi olan Sanchos‘un üçüncü kaydı “Gonzalo” da yine yılın dikkat çeken “kısa” punk kayıtlarından biri olarak göze çarpıyor. Özellikle Sanchos vokalisti Sarp’ın “gündelik hayattan fezaya varan kısa hikayeler” şeklindeki tekil anlatıcı tarzı, bu tarza yakın duran yeni nesil sanatçılar için gizli bir eğitim niteliğinde, uyandıralım. Yine eskilerden Radical Noise‘un yeni vokalist ve davulcusu ile ilk kaydı olan “Rapsodi” özellikle tüm ep’yi içeren kısa filmi ile ilgiyi hakediyor, bunu da ekleyelim
2025’de sesini en çok duyacağımız grupları ise yayınlanan single’lardan tahmin etmek mümkün. “Zombiler” single’ı ile Athena’nın ska albümü öncesi Captain Hook’da seyirci ile kurduğu iletişimin bir benzerini yeni nesil ile kurarak canlı sahnede kendini kanıtlayan Second‘ın çok ses getireceği kesin. Çıkardıkları single’lar ile “off bunun devamı nasıl acaba ya” hissi yaratmayı başaran Cannon Fodder, Warvoid, Subvoid, Rektal Tuşe, Hatemotion ve çok da fazla temsilcisi olmayan crossover thrash metal sahnemize bu yılın başlarında tüm enerjisiyle dalan Hazardous‘u da mutlaka not alın.
Sözün özü, dünya kendini yok etmeye and içmiş gibi dursa da, belki böyle dönemler elinize gitarı alıp şarkı söylemeye başlamak için en güzel dönemlerdir be arkadaşlar. Belki de başka çaremiz yoktur üretmekten ve paylaşmaktan başka, ne dersiniz? Hepinize iyi dinlemeler ve keşifler diliyor ve şerefinize patlatıyorum Persecutory‘den bir “The Glorious Persecution”.
Uzunlar
Kısalar
